Is een zelftest betrouwbaar?

Bloedonderzoek labplusarts
Geschreven door Labplusarts
Op 23rd November 2023

Zorg voor zekerheid: Waarom professioneel bloedprikken beter is dan een zelftest


In een tijd waarin we steeds meer controle willen hebben over onze gezondheid, worden zelftesten aangeprezen als de handige oplossing. Echter, als we echt de regie over onze preventieve gezondheid in eigen hand willen nemen, moeten we kritisch blijven kijken naar de kwaliteit van deze tests. Vooral bij bloedonderzoek is het van essentieel belang dat we de waarborging van kwaliteit niet uit het oog verliezen.

Een diagnostisch platform zoals het onze streeft naar eenvoudige en kwalitatieve diagnoses, waardoor preventieve gezondheidsinformatie toegankelijker wordt voor iedereen. Essentieel is de gedegenheid van van de afname, wat bij ons gebeurt door ons mooie team van medisch professionals die enerzijds de testen afnemen op 1 van de 350 priklocaties. Een team die daarnaast een kundig advies geeft op het resultaat van de afgenomen test. We willen benadrukken dat veneuze bloedafname door professionals op een priklocatie betrouwbaarder is ten opzichte van zelftesten, en wel om meerdere redenen.

Zelftesten hebben een gebrek aan validatietoetsen

In het grote aanbod van zelftesten ontbreekt het aan betrouwbare validatietesten tussen de verschillende aanbieders. Het probleem? Nagenoeg alle zelftesten verschillen van elkaar qua type test, het merk van de test en de marker van de test. Omdat hier zoveel verschil tussen zit, zijn er voor het merendeel van de zelftest geen grootschalige validaties gedaan. Door een gebrek aan deze validatie kunnen we niet kwantitatief beoordelen hoe accuraat deze tests en uitslagen zijn. Met als gevolg dat de uitslag wel eens flink kan afwijken van de werkelijkheid..

Methodologie voor zelftesten is niet consistent

Zelf je bloed afnemen en vervolgens opsturen per post werkt eenvoudig. Echter, diverse redenen hebben invloed op de kwaliteit van de uitslag:

  • Monsterkwaliteit: Zelftests maken het verkrijgen van hoogwaardige bloedmonsters lastig. Onjuiste monstername kan leiden tot inaccuraties en er kunnen gebroken bloedcellen ontstaan (hemolyse), wat de betrouwbaarheid van de resultaten in gevaar brengt. Kortom, onjuiste waarden. 
  • Onervarenheid: Mensen zijn wellicht niet getraind in de precieze technieken voor bloedafname. Professionele zorgverleners op officiële locaties beschikken over de expertise om dit correct en efficiënt te doen.
  • Controle op omstandigheden: Professionals bieden optimale omstandigheden, waaronder hygiëne en benodigde apparatuur, voor bloedafname. Bij het afnemen van zelftests is het handhaven van vergelijkbare omstandigheden erg lastig.
  • Hoeveelheid en kwaliteit bloed: Het is van cruciaal belang om voldoende hoeveelheid en hoge kwaliteit bloed te verkrijgen voor accuraat bloedonderzoek. Zelftests schieten hier over het algemeen in tekort. Zo is er het risico dat het bloed bij sommige mensen direct stolt na afname of het risico bij zwellingen in de vingers dat er veel weefselvocht meekomt in het monster. Ook dit zorgt voor verkeerde uitslagen en verkeerde interpretaties.
  • Niet iedereen is een (top)sporter: bij mensen met een erg goede bloedsomloop, lees fitte individuen, hoef je het bloed na het aansteken van de huid niet te 'melken'. Bij de overige mensen is de kans op beschadiging van de bloedcellen (hemolyse) dankzij dit 'melken' van bloed aannemelijk. 
  • Temperatuurschommelingen bij transport: Tijdens het transport van het bloed kunnen temperatuurschommelingen de resultaten beïnvloeden. Wanneer professionals het bloed afnemen gebeurt dit in een gecontroleerde omgeving.

Hoewel zelftests handig kunnen zijn voor preventieve screenings, bieden ze niet de nauwkeurige en diepgaande betrouwbare informatie die wij als vereiste stellen bij een grondige medische beoordeling. Zelftest kunnen een aanvulling zijn op traditionele bloedonderzoeken (venapunctie), maar het is essentieel om de beperkingen te begrijpen en professioneel medisch advies in te winnen voordat je zelf aan de slag gaat met de conclusies. De kwaliteit van onze gezondheid verdient de hoogste standaard, en die bereiken we nog steeds het beste via professionals op erkende priklocaties. Niet voor niks is de venapunctie de gouden standaard!

Vergelijkbare artikelen
Kreatine, Kreatinine en Nierfunctie: Een Eenvoudige Gids
In dit artikel verkennen we de essentiële balans ...
Het Keto Dieet: Een Overzicht van Voordelen en Overwegingen
Het ketogeen dieet is een voedingsplan dat zich ri...
Diepgaand Inzicht in Chlamydia: Een Veelvoorkomende SOA
In deze blog verkennen we de subtiele symptomen, e...
Is een zelftest betrouwbaar?
We willen benadrukken dat veneuze bloedafname door...
Alle bloedonderzoeken